نیترات کلسیم

نیترات کلسیم (کلسیم نیترات) یکی از ترکیبات مهم شیمیایی است که در صنایع مختلف به‌ویژه کشاورزی و ساخت و ساز کاربرد گسترده‌ای دارد. این محصول به‌دلیل ترکیب منحصر به فرد خود از یون‌های کلسیم و نیترات، دارای ویژگی‌های شیمیایی و فیزیکی خاصی است که آن را به یک ماده بسیار مفید تبدیل می‌کند.

ویژگی‌های شیمیایی و فیزیکی نیترات کلسیم

1. فرمول شیمیایی و ساختار:

• فرمول شیمیایی: Ca(NO₃)₂
• فرمول مولکولی: Ca(NO₃)₂·4H₂O (آبدار) یا Ca(NO₃)₂ (نوع بدون آب)
• ساختار شیمیایی: به‌طور عمومی به‌صورت کریستال‌های سفید یا گرانول‌های پودری موجود است. در فرم آبدار، به‌طور معمول به شکل کریستال‌های شفاف و در فرم بدون آب به‌صورت پودر خشک یافت می‌شود.

2. خصوصیات فیزیکی:

• حالت فیزیکی: پودر یا گرانول
• رنگ: سفید
• بو: بی‌بو
• حل‌شدگی: به‌راحتی در آب حل می‌شود، که این ویژگی باعث می‌شود به‌عنوان یک کود شیمیایی مؤثر در کشاورزی مورد استفاده قرار گیرد.
• دما: نقطه ذوب نیترات کلسیم حدود 200 درجه سانتی‌گراد است، و این ماده در دماهای بالاتر تجزیه می‌شود.

3. خصوصیات شیمیایی:

• pH محلول: محلول 1 درصد از آن دارای pH نزدیک به خنثی است (بین 6 تا 7)، که به‌عنوان یک ویژگی مهم در کنترل pH خاک‌های کشاورزی مطرح است.
• واکنش‌های شیمیایی: نیترات کلسیم در واکنش‌های شیمیایی به‌عنوان یک منبع کلسیم و نیتروژن عمل کرده و می‌تواند با مواد دیگر مانند سدیم هیدروکسید واکنش دهد و کلسیم هیدروکسید تولید کند.

مشخصات فیزیکی و شیمیایی

• حلالیت در آب: بسیار محلول است، با حلالیت حدود 121 گرم در 100 میلی‌لیتر آب در دمای 20 درجه سانتی‌گراد.
• نقطه ذوب: حدود 200 درجه سانتی‌گراد
• نقطه جوش: تا حدود 450 درجه سانتی‌گراد، ولی معمولاً در شرایط عادی به‌عنوان یک ماده پایدار در نظر گرفته می‌شود.
• دانسیته: حدود 2.36 گرم بر سانتی‌متر مکعب (برای نیترات کلسیم خشک)

کاربردها و استفاده‌های تخصصی

1. کشاورزی:

• کود شیمیایی: نیترات کلسیم به‌عنوان یک منبع غنی از کلسیم و نیتروژن در کشاورزی استفاده می‌شود. این ماده به‌ویژه در اصلاح خاک‌های کمبود کلسیم و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• کود مایع: در فرم‌های مایع، از این ترکیب به‌عنوان کود آبیاری استفاده می‌شود که به‌طور مستقیم در سیستم‌های آبیاری قطره‌ای و بارانی به خاک اضافه می‌شود.

2. صنعت ساخت و ساز:

• افزودنی بتن: به‌عنوان یک تسریع‌کننده گیرش در بتن‌های ساختمانی استفاده می‌شود. این ماده باعث افزایش سرعت سخت شدن بتن و بهبود مقاومت آن در برابر تغییرات دما و رطوبت می‌شود.

3. تصفیه آب:

• فرایند تصفیه: نیترات کلسیم در تصفیه آب به‌عنوان یک عامل کواگولانت به کار می‌رود که باعث بهبود فرایند لخته‌سازی و رسوب‌گذاری مواد معلق در آب می‌شود.

4. صنایع شیمیایی:

• تولید مواد شیمیایی: نیترات کلسیم در تولید دیگر مواد شیمیایی و کودهای شیمیایی نیز به‌عنوان ماده اولیه استفاده می‌شود.

انواع نیترات کلسیم

• نیترات کلسیم آبدار (4H₂O): فرم آبدار که به‌صورت کریستال‌های شفاف یا گرانول‌ها در بازار موجود است و در کشاورزی به‌عنوان کود و در صنعت ساخت و ساز به‌عنوان افزودنی بتن استفاده می‌شود.
• نیترات کلسیم بدون آب: فرم خشک و پودری که بیشتر برای کاربردهای صنعتی و تولیدی استفاده می‌شود.

بسته بندی:

مطابق درخواست و تناژ مورد نیاز

انبارش و نگهداری نیترات کلسیم

• در محیط خشک و خنک و با تهویه مناسب نگهداری شود.
• از مجاورت با حرارت، شعله و یا مواد جرقه زن دور نگه داشته شود.
• از باز کردن بسته بندی محصول تا پیش از استفاده خودداری گردد.

نکات ایمنی در استفاده

• حین استفاده از تجهیزات محافظتی شامل دستکش، ماسک مناسب و عینک استفاده شود.
• از تماس مستقیم ماده با پوست، چشم و یا لباس خود داری شود.
• از تنفس غبار محصول خودداری شود.
• از تشکیل الکتریسته ساکن حین استفاده از محصول جلوگیری شود.
• کلیه تجهیزات مورد استفاده دارای سیم اتصال به زمین باشند.
• از حمل و نقل ماده به روش هایی که تولید غبار می کند خودداری شود.
• در صورت تماس با چشم یا پوست، بلافاصله با آب فراوان شستشو دهید و در صورت بلع یا استنشاق تصادفی، فوراً به پزشک مراجعه کنید.